سوشی سواپ چیست ؟

سوشی سواپ (SushiSwap) چیست ؟

سوشی سواپ (SushiSwap) در کل یک صرافی غیر متمرکز یا دکس (DEX) برای مبادله رمز ارزها است .

این پلتفرم، علاوه بر امکان سواپ توکن‌ ها و مبادله همتا به همتا رمز ارزها ،

با قابلیت استیک کردن توکن بومی‌ سوشی (SUSHI) و سایر امکانات کسب درآمد غیر فعال در دیفای نیز کاربران را به خود جلب می‌کند .

سوشی سواپ یکی از اپلیکیشن‌ های غیر متمرکز یا همان دی اپ‌ های (dApp) معروف بر بستر اتریوم است .

این دی اپ با الهام از منبع کد یونی سواپ (UniSwap) خلق شده است .

برای شروع معاملات اینجا کلیک کنید

می‌توان گفت پروتکل SushiSwap یک فورک از اولین دکس رمز ارزی در جهان ، یعنی یونی سواپ است .

سوشی سواپ در وهله اول به عنوان یک دکس عمل می‌کند و امکان مبادله همتا به همتا (P2P) ارزهای دیجیتال را در یک بستر غیر متمرکز به وجود آورده است .

رمز ارز SUSHI نیز توکن بومی‌ و کاربردی این پروتکل است .

این ارز دیجیتال با استاندارد اتریومی‌ ERC-20 ساخته شده و عرضه کل این توکن 250 میلیون است .

بر خلاف صرافی‌های متمرکز (CEX) مثل بایننس یا کوین بیس ، معاملات در DEX ها بدون هیچ واسطه‌ای انجام می‌شود .

در حالی که صرافی‌ های متمرکز حضانتی (custodical) هستند و برای شرکت در بازار آن‌ ها باید دارایی‌ هایمان را به کیف پول‌ های تحت مدیریت آن‌ها واریز کنیم ،

دکس‌ها غیر حضانتی عمل می‌کنند .

این یعنی برای ترید در دکس‌ ها فقط کافی است کیف پول شخصی خود را به پلتفرم مربوطه متصل کرده ،

و می‌توانیم کنترل دارایی‌ مان را در کیف پول‌های غیر حضانتی (یعنی جایی که کنترل کلیدهای خصوصی تنها به دست خودمان سپرده می‌شود) حفظ کنیم .

بعلاوه، به جای استفاده از دفتر سفارشات یا همان اوردر بوک‌ هایی (Order book) که در صرافی‌های متمرکز می‌بینیم ،

سوشی سواپ از بازار ساز خودکار (AMM) استفاده می‌کند .

AMM بر اساس حجم نقدینگی موجود ارزش توکن‌ ها را بالانس می‌کند و این در حالی است که نقدینگی در دکس‌ ها نیز توسط کاربران و به صورت غیر متمرکز ،

با واریز جفت ارزها به استخرهای نقدینگی یا لیکوییدیتی پول (Liquididty pool) فراهم می‌شود .

از سویی تمام معاملات و هر آنچه به عنوان خدمات به کاربران داده می‌شود ، در دکس‌ هایی مثل سوشی سواپ ، فقط و فقط با قرارادهای هوشمند مدیریت می‌شوند ،

و دخالت شخص یا نهاد متمرکز در آن از بین رفته است .

مثلا کاربران SushiSwap با کسب توکن‌ های حاکمیتی این پروتکل (xSUSHI) ، قادرند در حاکمیت پروتکل شرکت کرده و در رای گیری‌ ها اظهار نظر کنند .

مدیریت این پلتفرم متکی بر جامعه است و نقطه شکستی به عنوان یک گرداننده متمرکز در سوشی سواپ وجود ندارد .

می‌توان گفت، دکس‌هایی مثل SushiSwap، یونی سواپ یا پنکیک سواپ (Pancake Swap) ، همه مهره‌های مهمی‌ در سیستم مالی غیر متمرکز (دیفای – DeFi) هستند ،

و بخش بزرگی از رویاهای دیفای در این پلتفرم‌ ها محقق می‌شود .

اما سوشی سواپ با برخی ویژگی‌ های منحصر بفرد مثل خدمات ییلد فارمینگ ، استیکینگ و چند زنجیره‌ای (Multi chian) بودن از رقبای خود متمایز می‌شود .

سوشی سواپ تعامل پذیری بیشتری ایجاد کرده و توسط پل‌ های میان زنجیره‌ای به زنجیره‌هایی به جز اتریوم نیز متصل شده است .

تاریخچه تاسیس صرافی سوشی سواپ

پروتکل سوشی سواپ توسط افراد ناشناسی با نام مستعار شف نائومی‌ (Chef Nomi) و 0xMaki در سال 2020 به وجود آمده است .

شف نائومی‌ SushiSwap را با تقلید از کدهای یونی سواپ به وجود آورده است .

به مرور زمان و با جذب کاربران و معرفی راه‌های بیشتر برای کسب درآمد از دیفای ،

این پلتفرم جامعه‌ای بزرگ‌ تر را تشکیل داد و محبوب‌ تر شد .

SushiSwap توجهات زیادی را به علت معرفی توکن حاکمیت SUSHI و امکان استخراج نقدینگی به خود جلب کرد .

رمز ارز UNI به عنوان توکن حاکمیتی یونی سواپ پس از سوشی سواپ (در اواسط سپتامبر 2020 یا اواخر شهریور 99) معرفی شد ،

و می‌توان گفت که سوشی سواپ از این نظر دست بالا را گرفته است .

ابتدای کار ، سوشی سواپ تامین کنندگان نقدینگی را تشویق می‌کرد که توکن‌ های LP یونی سواپ ،

(توکن‌ هایی که با آن به تامین کنندگان نقدینگی در یونی سواپ پاداش داده می‌شود) را در استخر نقدینگی سوشی سواپ استیک کنند ،

و در عوض توکن SUSHI جایزه بگیرند .

در یک هفته کل ارزش قفل شده در استخر سوشی سواپ 150 میلیون دلار بود .

پس از مدتی کوتاه ، نائومی‌ در یک اقدام پر سر و صدا در 5 سپتامبر 2020 (14 شهریور 99) ، توکن‌ های خود را به ازای 37،400 اتر فروخت (در آن زمان 14 میلیون دلار ارزش داشت) ،

و قیمت SUSHI تا 70 درصد سقوط کرد .

جامعه به خیال کلاهبردار بودن نائومی ، پروژه SushiSwap را هم اسکم دانستند .

اما نائومی‌ با واریز دارایی‌ های از دست رفته و انتقال مدیریت پروژه به شخص دیگر ،

این بد بینی‌ ها را کم کرد و سوشی سواپ دوباره جان گرفت .

مدیرعامل FTX ، سام بنکمن-فراید (Sam Bankman-Fried) در آن زمان به عنوان رهبر پروژه معرفی شد .

سوشی سواپ در همان ماه از یونی سواپ مهاجرت کرد و رسما به عنوان یک دکس فعالیتش را آغاز کرد .

اکنون این پلتفرم به گروهی از مدیران واگذار شده تا نامتمرکزی آن حفظ شود .

در تابستان 1400 اکوسیستم سوشی سواپ آخرین محصول خود به نام شویو را معرفی کرد که در واقع پلتفرمی‌ برای مبادله توکن‌ های غیر مثلی یا NFT‌ هاست .

هدف SushiSwap از راه انداختن این پلتفرم رقابت با سایر بازارچه‌ های ان اف تی به لحاظ کارمزدهای بالا و محدودیت سایز فایل‌ های آپلود شده بود .

در اقدام بعدی نیز ، در آخر نوامبر 2020 (9 آذر 99) ، آندره کرونیه (Andre Conje)، موسس یرن فایننس (Yearn.finance) ،

این پروژه را همکار جدید سوشی سواپ اعلام کرد .

به جز آن ، نام‌ های آشنای دیفای چون آوه (Aave) و کریم فایننس (CREAM finance) نیز با سوشی سواپ همکاری می‌کنند .

صرافی سوشی سواپ چگونه کار می‌کند ؟

گفتیم که این صرافی غیر متمرکز با تقلید از یونی سواپ بر بستر اتریوم شکل گرفته است ،

علی رغم برخی تفاوت‌ ها و امکانات اضافی ، در یک نگاه اجمالی ، رابط کاربری این دو دکس بسیار مشابه است .

برای درک بهتر عملکرد این صرافی ، مفاهیم استخر نقدینگی و استیکینگ در سوشی سواپ را کمی‌ باز می‌کنیم .

سوشی سواپ مثل سایر دکس‌ ها و بازار سازهای خودکار (AMM) ، برای اجرای تراکنش‌ ها کارمزد دریافت می‌کند که البته با ساختار کارمزد معاملات در صرافی‌های متمرکز متفاوت است .

این کارمزدها بین تامین کنندگان نقدینگی در لیکوییدیتی پول‌ ها با توجه به مقدار سرمایه قفل شده توسط آن‌ها تقسیم می‌شود .

استخر نقدینگی را می‌توانید به طور خلاصه ، یک صندوق تجمیع نقدینگی در نظر بگیرید که توسط قراردادهای هوشمند مدیریت و ساماندهی می‌شود .

LPها با قفل کردن جفت ارزهایی که توسط پروتکل پشتیبانی می‌شوند ،

در ازای دریافت پاداش ، همزمان غیر متمرکزی سیستم و البته نقدینگی لازم برای انجام معاملات را فراهم می‌کنند .

صرافی سوشی سواپ ترید همتا به همتا را تنها با واسطه گری قراردادهای هوشمند مهیا ساخته است و قیمت توکن‌ ها به صورت الگوریتمیک توسط یک AMM ،

و به نسبت موجودی جفت ارزها در استخرها تعیین می‌شوند .

هر استخر از جفت ارزی پشتیبانی می‌کند و با اجرای هر تراکنش سواپ توکن‌ ها ، ارزش آن‌ها مجددا متعادل می‌شود .

توکن‌ های SUSHI به عنوان پاداش به LP ها یا همان تامین کنندگان نقدینگی سوشی سواپ داده می‌شوند .

بعلاوه در سوشی سواپ امکان استیک کردن ارز دیجیتال سوشی در پروتکلی به نام سوشی بار (Sushibar) وجود دارد و کابران قادرند علاوه بر درآمد غیر فعال ،

با دریافت توکن‌ های گاورننس xSUSHI ، حق رای در حاکمیت پروتکل هم داشته باشند .

همانطور که گفتیم ، همه هولدرهای سوشی می‌توانند هم پیشنهاداتی برای بهبود پروتکل (SIP) ارائه دهند و هم به پروپوزال‌ های دیگران رای دهند .

برای استیک سوشی در سوشی بار کافی است والت اتریومی‌ (مثل متامسک) را به آن متصل کرده و علاوه بر SUSHI ، به مقدار کافی رمز ارز ETH برای پرداخت کارمزد ها در آن کیف پول داشته باشید .

کاربران معادل 0.3 درصد مبلغ تراکنش‌ ها کارمزد می‌پردازند که از این مقدار 0.5 درصد به استخرهای سوشی بار و در غالب توکن‌های LP تخصیص داده می‌شود .

بعلاوه، سوشی سواپ برخی خدمات دیگر مثل قرض دهی و قرض گرفتن (Lending and Borrowing) و توکن‌ های لوریج دار (یا بهتر بگوییم ، امکان قرض گرفتن با اهرم) ،

را هم ارائه می‌دهد که در پلتفرمی به نام Kashi مهیا شده است .

تفاوت سوشی سواپ، پنکیک سواپ و یونی سواپ

حال که با صرافی سوشی سواپ به عنوان یکی از دکس‌های پرطرفدار در دنیای ارزهای دیجیتال آشنا شدیم ،

می‌خواهیم در نگاهی اجمالی ، آن را با دو رقیب قدرتمندش مقایسه کنیم .

یونی سواپ و پنکیک سواپ دو صرافی غیر متمرکز دیگر در دنیای رمز ارزها هستند که علی رغم شباهت‌ های فراوانشان با یکدیگر و با سوشی سواپ ،

تفاوت‌ های اساسی نیز دارند .

در کل باید این نکته را خاطر نشان کرد که عملکرد اپلیکیشن‌ های غیر متمرکز تا حدود زیادی به شبکه بستر آن‌ ها بستگی دارد .

یونی سواپ بر بستر اتریوم ، پنکیک سواپ بر بستر شبکه هوشمند بایننس و سوشی سواپ روی اتریوم ساخته شده است .

البته همانطور که گفتیم ، سوشی سواپ با زنجیره‌های دیگر هم تعامل دارد و در واقع مولتی چین است .

این ویژگی باعث شده تا کاربران بتوانند برخی تراکنش‌ ها را روی زنجیره‌ های دیگری چون زنجیره هوشمند بایننس (BSC) ، فانتوم (Fantom) و پالیگان (Polygon) هم انجام دهند ،

و مطابقا کارمزد بسیار کمتری بپردازند .

یونی سواپ نیز در اوایل امسال میلادی UniSwap multichain را به کاربران مژده داد و اکنون شبکه‌ های پالیگان ، آربیتروم (Arbitrum) و اوپتیمیسم (Optimism) به این پلتفرم متصل هستند .

یونی سواپ اولین دکس با بازار ساز خودکار و استخرهای نقدینگی بود که برای انجام تراکنش‌ های همتا به همتا و کاملا غیر متمرکز در دنیای ارزهای دیجیتال پا به عرصه گذاشت .

این دکس را به خاطر استخرهای نقدینگی بزرگی که دارد ، می‌توان مهم‌ ترین دی اپ اتریوم برای مبادله رمز ارزها دانست .

در مقابل سوشی سواپ نقدینگی کم‌ تری دارد و این می‌تواند در تاخیر انجام تراکنش‌ ها ، به خصوص در مبادلات بزرگ‌ تر موثر باشد .

کل ارزش قفل شده (TVL) در زمان نگارش این مقاله در دکس‌ های سوشی سواپ ، پنکیک سواپ و یونی سواپ ، به ترتیب 3.8، 5 و 7.4 میلیارد دلار است .

گفتیم که سوشی سواپ به عنوان یک فورک از یونی سواپ به وجود آمد و بسیار شبیه این دکس عمل می‌کند .

اما با افزودن قابلیت‌های مثل انتشار توکن‌ های حاکمیتی ، استیک توکن SUSHI و کسب درآمد غیر فعال از طریق ییلد فارمینگ ،

به خودی خود به یک مهره اساسی در دنیای دیفای تبدیل شد .

قابلیت کسب در آمد غیر فعال در هر سه دکس وجود دارد و کاربران با تامین نقدینگی استخر ها و با تبدیل شدن به LP می‌توانند پاداش کسب کنند .

اما قابلیت استیکینگ تنها در PancakeSwap و SushiSwap مهیا است و منوی مربوط به farming را تنها در همین دو دکس مشاهده می‌کنیم .

مزیت SushiSwap نسبت به هر دو پلتفرم دیگر ارائه سایر خدمات دیفای یعنی Lending و Borrowing است .

از سویی رابط کاربری یونی سواپ و سوشی سواپ بسیار مشابه و هر دو شسته رفته و حرفه‌ای طراحی شده‌اند.

در مقابل پنکیک سواپ از آیکون‌ ها و اسامی‌ طنز و عروسکی بسیاری استفاده کرده و این می‌تواند برای برخی از کاربران حرفه‌ای آزار دهنده باشد .

البته SushiSwap هم در استفاده از واژگان طنز (استفاده از اسامی خوراکی‌ های ژاپنی) دریغ نکرده است .

ماجرای هک صرافی سوشی سواپ چه بود ؟

یک باگ در صرافی غیر متمرکز سوشی سواپ ، منجر به از دست رفتن 3.3 میلیون دلار شد .

هک صرافی SushiSwap به خاطر وجود یک باگ در یکی از قراردادهای هوشمند آن بود .

این اتفاق در اولین ساعات روز 9 آوریل 2023 (20 فروردین 1402) رخ داد .

شرکت‌های امنیت بلاک چین Certik Alert و Peckshield پستی توییتری در ارتباط با وجود فعالیتی غیرمعمول ،

در ارتباط با عملکرد تأیید قرارداد Router Processor 2 صرافی SushiSwap منتشر کردند .

این اسمارت کانترکت با جستجو و جمع‌آوری نقدینگی مورد نیاز از منابع متعدد ، بهترین قیمت را برای تبدیل دو رمز ارز به یکدیگر پیدا می‌کند .

با گذشته چند ساعت ، باگ در قرارداد هوشمند نام‌ برده سبب سرقت 3.3 میلیون دلار شد .

شرکت Peckshield از کاربران خواسته به خاطر هک ، هر چه زودتر دسترسی صرافی سوشی سواپ به کیف پول‌ های خود را قطع کنند .

چند ساعت بعد از وقوع حادثه ، جرد گری با انتشار یک توییت دیگر اعلام کرد طی یک عملیات هک کلاه سفید ،

بخش قابل توجهی (300 اتریوم) از ارزهای دیجیتال سرقت شده بازیابی شدند .

پس از حمله به صرافی SushiSwap، تیم امنیتی موفق به بازیابی بخشی از دارایی‌های از دست رفته شدند .

در زمان نگارش این مقاله یعنی ( 6 آذر 1403 ) ، حدود ۱۸۶,۰۰۰ دلار از اتریوم بازیابی شده است .

همچنین ، تلاش‌ها برای بازیابی سایر دارایی‌ ها همچنان ادامه دارد و تیم SushiSwap در حال همکاری با کاربران برای بازگرداندن دارایی‌ های از دست رفته است .

سوالات متداول 

• سوشی سواپ (SushiSwap) چیست ؟
  سوشی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که بر روی بلاک‌ چین اتریوم ساخته شده و به کاربران امکان می‌دهد تا توکن‌ های اتریوم را بدون نیاز به واسطه مبادله کنند .

• چگونه سوشی سواپ بخریم یا بفروشیم ؟
  برای خرید و فروش ارز دیجیتال سوشی سواپ (SUSHI) فقط کافیه وارد صرافی‌ ارز دیجیتال نوینکس بشید ،
  و در سایت ثبت نام و احراز هویت انجام بدید تا معاملات رمز ارز سوشی سواپ (SUSHI) رو ،
  به راحتی و بدون کارمزد انجام بدید .

• سوشی سواپ چگونه کار می‌کند ؟
  سوشی سواپ از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده می‌کند که در آن خرید و فروش ارزهای دیجیتال توسط قراردادهای هوشمند انجام می‌شود ،
  و قیمت‌ها توسط الگوریتم تعیین می‌شوند.

• توکن سوشی (SUSHI) چیست ؟
  سوشی (SUSHI) توکن بومی اکوسیستم SushiSwap است که به کاربران امکان می‌دهد در حاکمیت پلتفرم شرکت کنند ،
  و بخشی از کارمزدهای معاملاتی و پاداش‌های استیکینگ را دریافت کنند .

• چگونه می‌توانم از سوشی سواپ استفاده کنم ؟
  برای استفاده از سوشی سواپ ، ابتدا باید یک کیف پول مبتنی بر اتریوم مانند MetaMask، Coinbase Wallet یا Trust Wallet ایجاد کنید ،
  و سپس آن را به برنامه غیرمتمرکز (dapp) سوشی سواپ متصل کنید .

• آیا استفاده از سوشی سواپ امن است ؟
  سوشی سواپ از قراردادهای هوشمند برای انجام معاملات استفاده می‌کند که به طور کلی امن هستند .
  با این حال ، همیشه باید از خطرات مرتبط با استفاده از صرافی‌ های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند آگاه باشید .